Avonturen van een apenkaartstuurder

Een vriendin van mij wist dat ik nog geen apenkaart uit Turkije had. Apenkaarten waren niet te vinden, maar geen nood. Bij Özel Fotografgilik kun je elke gewenste afbeelding laten maken. Een aapje erin geplakt en daar is dan die unieke apenkaart.

Maar waar vind je een postzegel? De buschauffeur was zo vriendelijk met een volle bus naar een postkantoor te rijden. De kaart ging natuurlijk de bus rond en de mening was dat dat aapje toch wel heel erg op de president leek. Mijn vriendin werd afgeraden om de kaart te versturen.
Inmiddels had de buschauffeur een postkantoor gevonden. Dicht. De postbeambte lag te slapen. Hij werd wakker gemaakt. Hij plakte een postzegel en plaatste een forse stempel erop.
Terwijl mijn vriendin nagelbijtend afwachtte of hij wel zou aankomen, arriveerde hij gewoon in mijn brievenbus. Alleen de postzegel was verdwenen.

Dubbele kaarten III

Lokale VVV's mogen graag hun streek, stad of dorp in de belangstelling aanbevelen. Een van de methoden is het vervaardigen van ansichtkaarten met iets specifieks uit de regio. Landschappen, gebouwen, het weer en dieren zijn daarbij favoriete onderwerpen. En... al komt er in de wijde omtrek geen aap voor, hij is blijkbaar wel een aandachtstrekker.

Het is nog niet gebeurd, maar in theorie kan ik van bovenstaande kaarten er tientallen krijgen met iedere keer een andere plaatsnaam.
Wat ik daarmee ga doen, heb ik nog niet besloten.

Dubbele kaarten II

In spiegelbeeld afdrukken gebeurt soms onbewust, maar het kan ook expres gedaan worden. Een voorbeeld.

Een foto van een toegezonden artikel voor een tijdschrift is niet altijd geschikt. De basisregel is dat de auteur de bladzijde  'in' moet kijken en niet naar 'buiten'. De foto wordt dan gespiegeld en klaar is kees. Natuurlijk zijn er altijd oplettende lezers, die hierop reageren, omdat bijvoorbeeld de borstzak van de afgebeelde persoon aan de 'verkeerde' kant zit.

Of het bij apenkaarten bewust gebeurt of niet, maar het komt voor. Ik reken hem niet als dubbel.

Dubbele apenkaarten I

Tja, hoe ga je om met een ontvangen kaart, die je al hebt?

Je weet dat de afzender zijn best heeft gedaan om er een voor je te vinden. Vervolgens heeft zij/hij de moeite genomen de kaart te adresseren, een originele tekst te bedenken en neer te pennen. Een postzegel gezocht en geplakt. Naar de brievenbus gelopen en hem in de goede gleuf gestopt.
Eerst bedenk ik of ik al eerder een kaart van deze persoon heb ontvangen. Voor 99% weet ik dat zeker, maar ik check toch nog even in mijn administratie. Heb ik vastgesteld dat ik nog niet eerder een apenkaart van haar/hem heb ontvangen, volgt de volgende stap. Van wie is de eerder ontvangen (toen nog niet dubbele) apenkaart? Heb ik van deze afzender meer dan één apenkaart ontvangen, dan verwissel ik de oude kaart voor de nieuwe.

Dat gaat me aan het hart. Niet alleen de chronologie van de ontvangen apenkaart wordt verstoord; ik blijf met een zekere wroeging achter. De enige troost, die ik de zender van de dubbele apenkaart, kan bieden is, dat haar/zijn kaart wordt gearchiveerd in het jaararchief van de niet-apenkaarten.

Trouwens, de hierbij afgebeelde apenkaarten zijn geen dubbelen, maar originelen.

Wel of geen tekst?

Wel of geen tekst?

Hun namen en de groeten schrijven de meeste mensen op een ansichtkaart. Op mijn apenkaarten is dat ook zo. Maar het kan ook anders, zoals mijn Tante Betty- mijn peettante -  deed in de jaren zeventig. Hieronder een paar voorbeelden:

Weert, 16 April 1971

Beste Allemaal

Hier is Weert met een kaartje. Wij zullen Arnold maar vast met zijn verjaardag feliciteren want volgende week zullen wij wel aan het verhuizen zijn en dan komt er niet veel van. Wij zijn al bezig met kleine spullen over te brengen. Wij hebben de tijd tot 1 Mei want dan is de opzeggingstijd om. Ik zal hier vast het nieuwe adres opschrijven

P. KRAMER

SCHUTTEBEEMD.OOST 83

WEERT

NB: Mijn vader, Arnold, was jarig op 26 april.

  

Weert, 18 Nov 71

Beste Allemaal

Betty van harte gefeliciteerd met je verjaardag en hopen nog vele jaartjes er bij. Zoals je ziet zijn we weer goed in Weert aangekomen. We zijn Zondag om half vijf uit R’dam vertrokken en waren om half zeven thuis.

Piet heeft deze week de nacht dus ga ik ’s morgens maar bij Sisca koffie drinken dan is alles hier rustig. Erwin is gisteren bijna de hele dag hier geweest want Sisca moest uitslag gaan halen van de specialist waar ze voor onderzoek was geweest. Nu alles was prima in orde. Dus Betty eindig ik et de hartelijke groeten aan allemaal van ons allen uit Weert.

                                               Dag

NB: Ik ben jarig op 21 november. Mijn naam werd oorspronkelijk gespeld met een ygrec, maar dat heb ik zelf veranderd in Bettie. Piet, is mijn peetoom. Sisca mijn nicht en Erwin haar zoon. Wat opvalt in het adres dat er nu geen ‘ch’ in Veursestraatweg staat. De volgende weer wel. Volgens mij was het zonder ‘ch’.

Weert 11 Jan 71

Beste Allemaal

Even een berichtje uit Weert. Piet ligt in het ziekenhuis zooals je weet. Vandaag was hij weer een beetje te spreken. Hij heeft nog wel veel pijn en deed niets als slapen. Dat zal nu wel zoo’n beetje uitgewerkt zijn. Hoelang hij er moet blijven weet ik nog niet. Hoe is het met Betty. Ze was deze keer wel weer gauw thuis. Ik ben nu bij Sisca eten en slapen. Nu wij wensen jullie het allerbeste en de hartelijke groeten uit Weert.

Weert 28 Mrt 72

Beste Allemaal

Zojuist je brief ontvangen en alles oké. Piet is vandaag weer begonnen met werken. Ik heb de schoonmaak al zó ver klaar. De kamer en de keuken nog. Maar dat doe ik na Pasen. De treinreis was goed gegaan ik was 4 uur weer thuis. Met een trui ben ik nog steeds niet geslaagd.
Ik dacht zal je maar direct een kaartje terug schrijven want wij waren van plan om 1^e Paasdag naar R’dam te gaan. Mart wil naar de A.H.O.I hallen daar is iets van vissen dus kunnen wij mee rijden. Nu Mies wij wensen jullie het allerbeste en een Zalig Pasen en allemaal de groeten van ons uit Weert.

NB: Mart is de schoonzoon en Mies is mijn moeder. Ze heette eigenlijk Marie, maar mijn tante Betty kon dat niet zeggen toen ze klein was, die zei ‘Mies’. Rotterdam wordt vaak genoemd, tante Betty en oom Piet zijn geboren in Rotterdam en ouders en broers en zussen woonden daar nog.

Weert 3 Mrt 75

Beste Allemaal

Nog even een kaartje schrijven. Ik was van plan om Donderdag naar je toe te komen tot Zaterdag en dan nog even naar R’dam dat kan ik dan gelijk waarnemen.
Hoe laat ik kom weet ik nog niet maar je zal me wel zien verschijnen. Nu allemaal vast de hartelijke groeten van ons allen uit Weert.

NB: Mijn moeder was jarig op 6 maart.

Ik heb al eerder geschreven. Verzamelen, is ook erfgoed bewaren. Dit zijn mooie voorbeelden hoe de Nederlanders in de jaren zeventig met elkaar corrrespondeerden. Een mooie zin is: 'je zal me wel zien verschijnen'. Ondenkbaar in deze tijd.

Het bijplakken van postzegels is nu ook verleden tijd. Er staat gewoon een '1' op en heeft geen echte geldigheidsdatum.

Helaas heb ik niet de brieven waarover werd gesproken. Mijn moeder en ik waren tegenpolen in verzamelen/weggooien.

Wat bezielt de verzamelaar?

Hoe ben ik ooit begonnen?

Op de lagere school met mijn trouwe Joepie

Volgens mijn moeder omdat ik als kind vaak in het ziekenhuis heb gelegen en als troost kreeg ik een knuffelaapje. Ik begon met plaatjes van apen te knippen uit tijdschriften en die in te plakken. Als ik toevallig een ansichtkaart met een aap kreeg, plakte ik die ook in. Mijn moeder zag dit en ze begon mij apenkaarten te sturen als ik bijvoorbeeld in het ziekenhuis lag of op schoolkamp was.

Van plekken

Deze kaart draagt de sporen van Arabische gom waarmee ik de eerste kaarten heb geplakt.

Zo kom ik gelijk op de adreszijde van mij toegezonden kaarten. Op de achterzijde van de kaarten in mijn verzameling kan ik zien waar ik gewoond heb, in welk ziekenhuis ik heb gelegen, waar ik op kamp ging, waar ik gewerkt heb enz.

Gebeurtenissen

Mijn verjaardag geeft altijd een oppepper aan mijn verzameling. Maar ook ziekte, trouwdata, verhuizing, slagen voor een examen e.d. kunnen aanleiding zijn voor een kaart (al dan niet met een aap erop).

Trends

Uit de serie Kees in de huishouding - Dierenpark Wassenaar

In mijn verzameling zie je trends in ansichtenkaartenland van 1957 tot heden. Van zwart wit naar kleur, van aangeklede apen tot apen in hun natuurlijke staat, van kaarten met slechts een piep tot complete liedjes in een kaart, van 10x13 cm naar A4-formaat en natuurlijk van papier naar e-card.

Van personen

Ik kan zeggen dat ik van bijna elk persoon die ik mijn leven enige tijd heb gekend, een apenkaart in mijn verzameling heb. Toegegeven: ik zinspeel daar ook wel een beetje op. Sommige mensen negeren die zinspeling, maar de meesten geven er wel gehoor aan.
Je kunt dus zeggen dat mijn verzameling apenkaarten een reconstructie is van mijn leven en de toen heersende tijdgeest. Als ik blader in mijn albums trekt zich mijn leven aan mij voorbij. En ook het tijdsgewricht waarin ik leef.

Verhalen

Aan elk voorwerp kleeft een verhaal. ‘De kringen op een oude tafel vertellen het verhaal van een man met een oogafwijking die telkens net naast zijn glas schonk, de brandplekken aan de rand over zijn gewoonte zijn sigaar op de tafelrand te leggen in plaats van in de asbak.’ Citaat uit ‘Buiten is het maandag’ van Bernlef.
De hiernaast afgebeelde kaart is groter (20 x 15) dan het normale formaat ansichtkaart (14,5 x 10). Je ziet als het ware het elastiek van de postbode voor je waarmee hij de post bundelt.

Categoriseren

Een verzameling moet logisch opgeborgen worden. Anders kun je later niets terugvinden. Het betekent dus dat je van tevoren er goed over na moet denken, hoe je de verzameling rubriceert, categoriseert en archiveert. Mijn methode is heel erg simpel. Ik plak ze met fotohoekjes in op volgorde van binnenkomst. Inmiddels is mijn 7^e album bijna vol. Vandaag ontving ik de 1.047^e. Helemaal uit Zuid-Afrika.

Andere verzamelingen

Geldt dit nu ook als je vingerhoedjes verzamelt of tractoren? Ja, ik denk het wel. Aan de verschillende hoedjes kun je de tijdgeest aflezen. Ik denk dat een museum die een huishouding in een bepaalde tijd wil belichten, blij zal zijn met vingerhoedjes uit die tijd. Worden ze nog gebruikt? Ik weet het niet, maar je kunt je voorstellen dat ze achteloos weggegooid worden. De verzamelaar kan dan trots laten zien dat hij erfgoed heeft bewaard.

Voor het verzamelen van tractoren heb je natuurlijk veel ruimte nodig. Dat hebben deze mannen ook, zag ik laatst op televisie. Ook hier geldt weer dat er erfgoed wordt bewaard. Onderdelen zijn er niet meer, maar die maken ze gewoon zelf. Zo bewaren ze tegelijkertijd ook oude technieken.

Waar worden apen in mijn verzameling het meest mee afgebeeld?

Het meest logische antwoord zou zijn: banaan, maar die eindigt op de tweede plaats. De verrassende uitslag is: bloemen.

De top tien ziet er zo uit:

1. bloemen
2. banaan
3. muziekinstrument
4. (zonne)bril
5. sigaret/sigaar
6. fles
7. bal
8. fiets
9. penseel
10. beker/glas